1. Giai đoạn trước năm 1975
- Khu vực lịch sử: Trước năm 1975, An Phú Đông là một phần của vùng nông thôn ngoại ô Sài Gòn, thuộc huyện Gò Vấp (sau này tách ra thuộc huyện Hóc Môn), với đặc trưng là các làng xã truyền thống, người dân chủ yếu sinh sống bằng nghề nông nghiệp, chăn nuôi, và đánh bắt thủy sản.
- Địa hình và vị trí: An Phú Đông nằm ở phía đông Quận 12 hiện nay, giáp ranh với sông Sài Gòn. Địa hình khu vực này chủ yếu là đồng bằng thấp trũng, với nhiều kênh rạch, phù hợp cho các hoạt động canh tác nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản.
2. Giai đoạn sau năm 1975
- Sau thống nhất đất nước: Sau năm 1975, khu vực An Phú Đông trở thành một phần của xã An Phú Đông thuộc huyện Hóc Môn. Trong giai đoạn này, khu vực vẫn duy trì đặc trưng nông thôn, với dân số thưa thớt và nền kinh tế chủ yếu dựa vào nông nghiệp.
- Phát triển hành chính: Xã An Phú Đông trong thời gian này vẫn thuộc huyện Hóc Môn, và là một khu vực có nhiều tiềm năng phát triển nhờ vào vị trí địa lý giáp sông Sài Gòn, thuận lợi cho giao thông và phát triển kinh tế sau này.
3. Thành lập Quận 12 và Phường An Phú Đông
- 1997: Ngày 6 tháng 1 năm 1997, Chính phủ Việt Nam ban hành Nghị định số 03/CP về việc thành lập Quận 12 trên cơ sở tách một phần diện tích và dân số của huyện Hóc Môn. Phường An Phú Đông được thành lập từ xã An Phú Đông cũ và trở thành một trong 11 phường trực thuộc Quận 12.
- Quá trình đô thị hóa: Sau khi trở thành phường thuộc Quận 12, An Phú Đông bắt đầu chuyển mình từ một vùng nông thôn sang đô thị hóa. Hạ tầng giao thông, các khu dân cư, và các dịch vụ công cộng được phát triển, đồng thời vẫn duy trì một phần diện tích dành cho nông nghiệp.
4. Hiện tại
- Kinh tế và hạ tầng: Phường An Phú Đông hiện nay là một phường phát triển với sự kết hợp giữa khu vực đô thị và nông thôn. Các khu dân cư mới, chung cư, và cơ sở hạ tầng giao thông được xây dựng, nhưng vẫn còn một phần diện tích đất dành cho canh tác nông nghiệp, đặc biệt là trồng rau và cây ăn quả.
- Giáo dục và y tế: Phường An Phú Đông có các trường học, từ mầm non đến trung học phổ thông, cùng với các cơ sở y tế như phòng khám đa khoa, đáp ứng nhu cầu học tập và chăm sóc sức khỏe của người dân.
5. Văn hóa và cộng đồng
- Văn hóa: Phường An Phú Đông vẫn giữ được nhiều nét văn hóa truyền thống của một cộng đồng nông thôn, với các lễ hội dân gian, hoạt động tôn giáo, và các phong tục tập quán đặc trưng của vùng sông nước. Các hoạt động văn hóa này giúp duy trì bản sắc văn hóa địa phương và tạo sự gắn kết cộng đồng.
Phường An Phú Đông, từ một khu vực nông thôn ven sông, đã phát triển thành một phường đô thị hóa, đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển chung của Quận 12 và Thành phố Hồ Chí Minh.