Lịch sử hình thành:
-
Thời kỳ đầu: Thủ Dầu Một được thành lập từ thời kỳ đầu của triều đại nhà Nguyễn. Vào thời điểm đó, khu vực này là một phần của tổng Bình An, phủ Phước Long. Thủ Dầu Một nhanh chóng trở thành trung tâm hành chính, kinh tế và văn hóa của vùng đất Bình Dương do vị trí chiến lược nằm trên tuyến đường giao thông chính từ miền Đông Nam Bộ đến Sài Gòn (nay là TP. Hồ Chí Minh).
-
Thời Pháp thuộc: Khi thực dân Pháp đô hộ, Thủ Dầu Một được phát triển mạnh mẽ về hạ tầng và thương mại. Đây là một trung tâm sản xuất cao su và nông sản quan trọng, đồng thời là nơi tập trung nhiều cơ sở sản xuất công nghiệp.
Phát triển qua các thời kỳ:
-
Sau Cách mạng Tháng Tám và Chiến tranh Đông Dương: Thủ Dầu Một đóng vai trò quan trọng trong kháng chiến chống thực dân Pháp và sau đó là Mỹ. Sau khi đất nước thống nhất, Thủ Dầu Một tiếp tục được phát triển và quy hoạch.
-
Thời kỳ hiện đại: Sau năm 1975, thị xã Thủ Dầu Một là trung tâm hành chính của tỉnh Sông Bé, bao gồm cả Bình Dương và Bình Phước. Đến năm 1997, sau khi tỉnh Bình Dương được tách ra từ tỉnh Sông Bé, Thủ Dầu Một tiếp tục là trung tâm hành chính của Bình Dương. Nhờ chính sách mở cửa và thu hút đầu tư, đặc biệt là sự phát triển của các khu công nghiệp, thành phố Thủ Dầu Một đã phát triển nhanh chóng, từ một đô thị nhỏ trở thành đô thị loại I vào năm 2012.
-
Hiện tại: Thủ Dầu Một đã chính thức trở thành thành phố trực thuộc tỉnh vào năm 2012. Thành phố này là một trong những trung tâm kinh tế, văn hóa và giáo dục quan trọng của vùng Đông Nam Bộ. Với sự phát triển đồng bộ về cơ sở hạ tầng, khu đô thị mới, và khu công nghiệp, Thủ Dầu Một đã và đang tiếp tục thu hút nhiều nguồn vốn đầu tư lớn từ cả trong nước và nước ngoài.
Thành phố hiện nay không chỉ là một trung tâm công nghiệp lớn mà còn đang chuyển mình trở thành một đô thị hiện đại, đáng sống với hệ thống giao thông, dịch vụ và môi trường sống được cải thiện đáng kể.