Ngày nay, mật độ người và xe qua lại trên cầu như mắc cửi và dưới ngã ba sông ghe xuồng qua lại không ngớt. Nhà thơ Đặng Hấn khi đi qua cầu đã để lại mấy câu thơ rất có ý nghĩa:
“Người đi trên chữ
Chữ nâng người lên”
Đứng trên cầu, chúng ta nhìn thấy được nhiều tàu đậu ở cảng Sài Gòn và một phần thành phố với bán kính 2 km.
Cây cầu uy nghi và thơ mộng này đã gắn liền với những trang sử vẻ vang của nhân dân quận 8 quan hai thời kỳ chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược.
Ngày 24 tháng 9 năm 1945, đáp lời kêu gọi của Ủy ban kháng chiến Nam Bộ, quân và dân quận 8 đã chặn đánh quyết liệt khi quân Pháp tiến đánh cầu Chữ Y. Quân Pháp từ quận 5 dùng xe Cam Nhông tấn công lên cầu. Quân ta ở 2 cầu phía quận 8 và vùng chung quanh đã kiên cường đánh trả, không cho quân Pháp liên tiếp mở các đợt tấn công hòng chiếm cầu, chúng đã bị quân và dân quận 8 đánh bật trở lại.
Cho đến hết tháng 9 sanh đầu tháng 10 năm 1945, quân Pháp vẫn không chiếm nổi cầu Chữ Y. Mặt trận cầu Chữ Y đã trở thành mặt trận máu lửa đối với quân xâm lược. Lực lượng vũ trang cách mạng và quần chúng các hộ (đơn vị hành chính giống như phường hiện nay) nơi đây đã tạo nên sức mạnh của một “bức tường thép” án ngữ chặt vùng này, gây cho địch nhiều thiệt hại. Khi lực lượng cách mạng rút về căn cứ theo kế hoạch bảo toàn lực lượng thì quân Pháp mới chiếm được cầu.
Cầu chữ Y năm 1968
Trong cuộc tấn công nổi dậy tết Mậu Thân 1968, đợt 1 vào đêm 30 rạng ngày 31 tháng 1 năm 1968 tức ngày mùng 2 Tết, lực lượng ở đây đồng loạt nổ súng với cả thành phố và tiến đánh cầu Chữ Y.Trong đợt 2 từ ngày 6 đến 12 tháng 5 năm 1968, nhân dân địa phương kết hợp cùng bộ đội chủ lực đã tiến công và làm nên chiến công chói lọi 7 ngày đêm rực lửa tại cầu Chữ Y. Khi ta nổ súng tấn công chiếm cầu, địch hốt hoảng điều đến hàng ngàn lính, có xe tăng và xe bọc thép mở đường cùng với máy bay yểm trợ trên không. Cuộc chiến đấu diễn ra quyết liệt trong 7 ngày đêm liền, lực lượng bộ đội chủ lực của ta chỉ có 1 tiểu đoàn cùng với sự chi viện tốt của nhân dân địa phương đã tiêu diệt được 500 tên địch, thiêu hủy được 10 xe tăng, xe bọc thép, bắn cháy 2 máy bay địch.
Cầu Chữ Y đi vào lịch sử cách mạng của nhân dân quận 8 những nét tiêu biểu của cả hai thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ vừa qua, đồng thời nó còn là một danh lam thắng cảnh độc đáo và nên thơ trên mảnh đất phía Tây – Nam của thành phố Hồ Chí Minh.
