1. Giai đoạn trước khi thành lập Quận 2
- Khu vực Quận 2 ngày nay trước đây là vùng đất nông thôn, thuộc huyện Thủ Đức, tỉnh Gia Định. Đây là vùng đất thấp, nhiều sông ngòi và kênh rạch, với dân cư thưa thớt, chủ yếu sinh sống bằng nghề nông nghiệp, đánh bắt cá và buôn bán nhỏ.
- Trước năm 1975, khu vực này thuộc quận Thủ Đức và huyện Thủ Thiêm. Khu vực Thủ Thiêm, nằm ở phía nam Quận 2, được biết đến với bến phà Thủ Thiêm - một phương tiện quan trọng kết nối giữa khu vực này và trung tâm Sài Gòn.
2. Thành lập Quận 2 (1997)
- Ngày 6 tháng 1 năm 1997, Chính phủ Việt Nam ban hành Nghị định số 03/CP về việc thành lập Quận 2 trên cơ sở tách một phần diện tích và dân số của huyện Thủ Đức.
- Quận 2 được thành lập với diện tích 5.020 ha và dân số khoảng 86.000 người, bao gồm 11 phường: Thảo Điền, An Phú, Bình An, Bình Khánh, Bình Trưng Đông, Bình Trưng Tây, Cát Lái, Thạnh Mỹ Lợi, Thủ Thiêm, An Khánh và An Lợi Đông.
3. Quá trình phát triển (1997 - 2020)
- Quy hoạch và phát triển đô thị: Quận 2 nhanh chóng trở thành một trong những khu vực được đầu tư phát triển mạnh mẽ với nhiều dự án quy hoạch đô thị hiện đại. Khu đô thị mới Thủ Thiêm được xác định là trọng điểm phát triển, với mục tiêu trở thành trung tâm tài chính, thương mại, và dịch vụ quốc tế của TP.HCM.
- Cơ sở hạ tầng giao thông: Nhiều dự án hạ tầng quan trọng được triển khai nhằm kết nối Quận 2 với trung tâm thành phố và các khu vực lân cận. Tiêu biểu là cầu Thủ Thiêm 1, cầu Sài Gòn 2, và đặc biệt là tuyến đường cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây.
- Phát triển khu dân cư cao cấp: Nhiều khu dân cư và khu đô thị cao cấp đã mọc lên, như Thảo Điền, An Phú - An Khánh, và khu đô thị Sala. Quận 2 trở thành nơi sinh sống của cộng đồng người nước ngoài và giới thượng lưu tại TP.HCM.
- Kinh tế và thương mại: Khu vực Quận 2 chứng kiến sự bùng nổ các dự án thương mại, dịch vụ và giải trí. Các trung tâm thương mại, nhà hàng, quán cà phê và dịch vụ cao cấp ngày càng phát triển, tạo nên một môi trường sống và làm việc hiện đại.
4. Định hướng quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm
- Khu đô thị mới Thủ Thiêm được quy hoạch là khu trung tâm hành chính, thương mại và tài chính của TP.HCM trong tương lai. Quy hoạch này bao gồm các tòa nhà cao tầng, trung tâm thương mại, công viên và các khu dân cư cao cấp.
- Thủ Thiêm được xem là "Phố Đông" của TP.HCM, tương tự như Phố Đông của Thượng Hải, với mục tiêu phát triển thành một trung tâm quốc tế sầm uất.
5. Sáp nhập thành Thành phố Thủ Đức (2021)
- Ngày 9 tháng 12 năm 2020, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua Nghị quyết 1111/NQ-UBTVQH14, quyết định sáp nhập Quận 2, Quận 9 và Quận Thủ Đức để thành lập Thành phố Thủ Đức trực thuộc TP.HCM.
- Sau sáp nhập, Quận 2 trở thành một phần quan trọng của Thành phố Thủ Đức, tiếp tục phát huy vai trò là trung tâm phát triển đô thị hiện đại và tiên tiến.
6. Những di sản của Quận 2 cũ
- Quận 2 đã để lại dấu ấn với sự phát triển mạnh mẽ của các khu dân cư cao cấp, các công trình giao thông chiến lược, và đặc biệt là sự hình thành của khu đô thị mới Thủ Thiêm – một biểu tượng của sự đổi mới và phát triển của TP.HCM.
Kết luận
Quận 2 cũ đã trải qua quá trình hình thành và phát triển đầy ấn tượng, từ một vùng đất nông thôn trở thành khu vực đô thị hiện đại bậc nhất TP.HCM. Với sự sáp nhập vào Thành phố Thủ Đức, Quận 2 tiếp tục phát huy tiềm năng và đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng một thành phố sáng tạo, hiện đại và dẫn đầu về công nghệ, tài chính và dịch vụ tại TP.HCM.